Trong nhiếp ảnh, mọi người thường hay nhắc đến nhiều về kích thước cảm biến máy ảnh và Crop Factor. Bạn thường nghe những thuật ngữ như: Full Frame, Crop-Sensor và Micro Four Thirds. Vậy những thuật ngữ này có liên quan đến hệ số Crop như thế nào và ảnh hưởng đến ảnh chụp ra sao?
Để có thể hiểu biết nhiều hơn về Crop Factor và cách tính hệ số crop, mời bạn đọc tham khảo qua bài viết từ Máy Ảnh Hoàng Tô.
Nguồn gốc hệ số Crop Factor
Dù rằng máy ảnh phim có nhiều loại phim khác nhau (như 4×5 hoặc 8×10), nhưng phim 35mm vẫn là loại phổ biến nhất. Chính vì thế, khi các máy ảnh SLR kỹ thuật số đầu tiên được phát triển, cảm biến của chúng đã được thiết kế dựa trên máy ảnh phim 35mm.
Mỗi máy ảnh kỹ thuật số đều có một hệ số crop, tức là sự khác biệt về kích thước giữa cảm biến và khung phim 35mm.
Máy ảnh full-frame có hệ số crop là 1x, điều này có nghĩa là cảm biến của nó có kích thước giống hệt với phim 35mm.
Trong khi đó, máy ảnh có cảm biến crop (giống như hầu hết các loại máy ảnh được ưa chuộng trên thị trường) có hệ số crop khoảng 1,6x hoặc 1,5x, khiến cho cảm biến nhỏ hơn 1,6 hoặc 1,5 lần so với khung phim 35mm. Máy ảnh Micro Four Thirds có cảm biến có kích thước nhỏ hơn gấp đôi so với định dạng phim 35mm.
Crop Factor là gì?
Hệ số Crop, hay còn gọi là hệ số phóng đại, chỉ đến kích thước đường chéo của cảm biến máy ảnh khi đối chiếu với đường chéo của phim 35mm truyền thống. Ảnh hưởng của hệ số crop thể hiện rõ nhất qua độ dài tiêu cự tương đương của ống kính. Khi sử dụng cùng một ống kính trên cả máy ảnh full-frame và máy ảnh có cảm biến crop, trường nhìn của bức ảnh được chụp bằng máy ảnh crop sẽ bị thu hẹp lại và có diện tích nhỏ hơn.
Khi kích thước cảm biến của máy ảnh càng bé thì hệ số Crop cũng sẽ cao hơn. Điều này minh chứng rõ ràng ở máy ảnh full-frame với hệ số crop là 1x, trong khi đó, phần lớn các máy ảnh APS-C có hệ số crop từ 1,5x đến 1,6x, và một số máy ảnh compact thậm chí có hệ số crop lên đến 2,7x. Hệ số crop này sẽ tác động đến độ sâu trường ảnh và độ rõ nét của điểm lấy nét trong hình ảnh của bạn.
Nếu bạn có một chút thời gian rảnh, hãy thử xem qua một số bài viết hấp dẫn khác trên trang web như: Hiểu về bố cục 1 3 để tạo bức ảnh thu hút, Soft light là ánh sáng như thế nào?, Máy ảnh Medium Format tốt đáng mua năm 2024,…
Tại sao hệ số phóng đại lại có tầm quan trọng?
Hệ số Crop rất cần thiết vì nó cho thấy lượng cảnh bị mất đi khi chụp ảnh. Chẳng hạn, nếu bạn chụp một bức ảnh với cùng ống kính trên máy ảnh cảm biến full-frame, cảm biến crop và máy ảnh micro 4/3, bạn sẽ thấy rằng khi chuyển từ cảm biến lớn sang nhỏ, cảnh vật sẽ bị cắt bớt nhiều hơn.
Điều này có nghĩa là hình ảnh thu được sẽ chỉ còn lại phần chính giữa của khung cảnh và các chi tiết ở rìa sẽ bị loại bỏ.
Có bao nhiêu loại hệ số Crop Factor?
Có rất nhiều loại hệ số phóng đại khác nhau. Với máy ảnh full-frame, hệ số crop thường dùng là 1x vì cảm biến của chúng có kích thước 35mm, nhưng hệ số crop sẽ thay đổi tùy thuộc vào từng nhà sản xuất.
Chẳng hạn, cảm biến crop của Canon có hệ số phóng đại là 1,6x, trong khi Nikon và một số nhà sản xuất khác có cảm biến crop với hệ số phóng đại là 1,5x. Một số máy ảnh còn có hệ số crop lên tới 2x hoặc 2,7x.
Ngoài ra, những máy ảnh có cảm biến định dạng trung bình lớn hơn 35mm sẽ có hệ số nhỏ hơn 1x.
Tính toán hệ số Crop Factor
Tính toán Đường chéo của cảm biến
Nếu bạn đã biết kích thước của cảm biến nhưng chưa biết chiều dài đường chéo, có thể áp dụng Định lý Pythagore, tức là a*2 + b*2 = c*2 để tìm ra.
Đối với máy ảnh 35mm, kích thước là 36mm x 24mm, do đó đường chéo sẽ được tính như sau: 36*2 + 24*2 = √1,872. Kích thước đường chéo của cảm biến 35mm đạt 43,27mm.
Đối với máy ảnh Nikon APS-C, kích thước của cảm biến là 23,6mm x 15,6mm. Để tính đường chéo của cảm biến, ta sử dụng công thức: 23,6^2 + 15,6^2 = √800,32. Kết quả là kích thước đường chéo của Nikon APS-C đạt 28,29mm.
Tính toán hệ số Crop Factor
Giờ đây, bạn đã nắm rõ kích thước đường chéo của cảm biến 35mm và cảm biến của máy ảnh. Hệ số Crop được tính bằng cách lấy chiều dài đường chéo 35mm chia cho chiều dài đường chéo của cảm biến.
Trong trường hợp cảm biến APS-C của Nikon, hệ số được xác định là: 43,27mm : 28,29mm = 1,53. Do đó, đối với cảm biến APS-C của Nikon, hệ số crop sẽ là 1,53, nhưng thường thì Nikon làm tròn xuống còn 1,5.
Việc nắm rõ hệ số Crop Factor là điều cần thiết cho những ai mới bắt đầu với nhiếp ảnh. Thế nhưng, hiện nay đa số các nhà sản xuất đều cung cấp thông tin chi tiết về thông số và hệ số crop. Mong bạn thích bài viết của Máy Ảnh Hoàng Tô, hẹn gặp nhau với các bài khác tại Chuyên mục kiến thức.
Máy ảnh Hoàng Tô – Máy ảnh xách tay Nhật
- Địa chỉ: Số 1025/27A đường Cách Mạng Tháng Tám – phường 7 – quận Tân Bình – Thành phố Hồ Chí Minh
- Fanpage: https://www.facebook.com/mayanhhoangto
- Hotline: 090 986 09 10
- Website: https://mayanhhoangto.com